Rodzina: | Bobowate (Fabaceae) |
Inne nazwy: | koralodrzew, krzew koralowy |
Występowanie: | Meksyk, Ameryka Środkowa, Ameryka Południowa, Afryka |
Do rodzaju erytrina należą głównie tropikalne i subtropikalne drzewa oraz krzewy. Sławne są głównie dzięki ozdobnym, najczęściej intensywnie czerwonym kwiatom. Przeważnie kwiaty pojawiają się, zanim roślina wypuści liście, co dodatkowo podkreśla ich urok. Pień oraz gałęzie często uzbrojone są w ciernie. Nazwa Erythrina pochodzi od greckiego słowa erythros, znaczącego „czerwony”. Poza kwiatami, często czerwone są również ozdobne nasiona. Kwiaty, w zależności od gatunku, zapylane są przez ptaki: wróblowate lub kolibry.
Koralodrzew występuje praktycznie na całym świecie. Wyróżniamy ponad 100 gatunków, z których większość pochodzi z Meksyku, Ameryki Środkowej, Ameryki Południowej i Afryki. Prawdopodobnie tak szeroki zasięg występowania erytrina zawdzięcza ptakom wędrownym oraz prądom morskim, które transportowały nasiona. Nasiona większości gatunków toną, ale kilku unoszą się na wodzie. Nie będzie zaskoczeniem, że pływające nasiona posiada E. fusca, gatunek o największym zasięgu występowania. Grube, nieprzepuszczalne osłonki powodują, że nasiona bez szkody przechodzą przez układ trawienny ptaków i dużych ssaków. Nie szkodzi im także długotrwałe przebywanie w słonej, morskiej wodzie.
Erytrina należy do rodziny bobowatych i, podobnie jak inne rośliny z tej rodziny, żyje w symbiozie z bakteriami brodawkowymi, umożliwiającymi pobieranie azotu z powietrza. Owoce, przypominające strąki fasoli, zawierają kolorowe nasiona.
Medycyna tradycyjna:
W medycynie ludowej wywarem z liści i kory leczono między innymi astmę, choroby weneryczne, bezsenność, choroby kobiece. Pomimo iż w liściach i korze jest mniej alkaloidów, przedawkowanie wywaru mogłoby skończyć się tragicznie.
Inne zastosowania:
Z ozdobnych nasion wyrabia się naszyjniki i bransoletki. Głównie w nasionach znajdują się trujące alkaloidy, o działaniu podobnym do sławnej kurary, porażające przewodzenie nerwowo-mięśniowe. Nasiona stosowano jako trucizna na szczury. Indianie z Ameryki Południowej łowią ryby przy pomocy trucizny ze zgniecionych korzeni i gałęzi. Drewno erytriny jest bardzo lekkie, o podobnej wyporności jak balsa. Wyrabia się z niego łodzie, kanoe czy rzeźby. Często roślina sadzona jest na żywopłoty albo jako roślina zacieniająca lub podporowa dla pnączy.
Wybrane gatunki:
Erythrina arborescens
Szybko rosnące drzewo występujące w Himalajach, na wysokości 1500-3000 m n.p.m. Dorasta do 10 metrów.
Erythrina berteroana
W naturze jest niewielkim drzewem, do 10 metrów wysokości. Pochodzi z Ameryki Środkowej i Południowej. Sadzone jest, jako podpora, na plantacjach wanilii lub na żywopłoty. Gwatemalczycy wierzą, że liście i kwiaty tej rośliny, umieszczone pod poduszką, zapewnią spokojny sen.
Erythrina coralloides
Gatunek ten dorasta do 10 metrów wysokości. Pomimo tropikalnego wyglądu jest zadziwiająco odporny na suszę.
Erytrina grzebieniasta (Erythrina crista-galli)
Pochodzi z Ameryki południowej, jest narodowym drzewem Argentyny.
Erythrina fusca
Rośnie w przybrzeżnych regionach tropików, będąc odporną na podtapianie.
Erythrina poeppigiana
Występuje w Ameryce (od Panamy do Boliwii), Afryce i Azji. Jest szybko rosnącym drzewem, dorastającym w naturze do 30 metrów. Nie ma specjalnych wymagań do podłoża, rośnie na suchych i mokrych obszarach. Często używana do zacieniania plantacji kakao i kawy.
Erythrina variegata
Ten Azjatycki gatunek jest wart uwagi nie tylko ze względu na piękne kwiaty, ale również dekoracyjne liście. Duże liście mogą być całe zielone lub z kremowymi i żółtymi nerwami. W naturze drzewo osiąga nawet 20 metrów.