Paulownia puszysta (Paulownia tomentosa)

Paulownia puszysta (Paulownia tomentosa)
Paulownia puszysta (Paulownia tomentosa)
Rodzina: (Paulowniaceae)
Inne nazwy: Paulownia omszona
Występowanie: Naturalnie występuje w Chinach, Tajwanie, Kambodży, Laosie i Wietnamie. Uprawiana w Europie, Ameryce Północnej i Australii

Paulownia naturalnie występuje w Chinach, Tajwanie, Kambodży, Laosie i Wietnamie. Rośnie od poziomu morza aż do wysokości 2400 metrów, na obszarach gdzie średnie roczne opady wynoszą od 500 do ponad 2000 mm. Ponad 1000 lat temu paulownia została sprowadzona do Japonii i Korei a obecnie jest powszechnie uprawiana również w Europie, Ameryce Północnej i Australii. Nazwa rodzaju (Paulownia) została nadana na cześć królowej Holandii Anny Pawłownej (1795-1865), córki cara Rosji Pawła I. W zależności od źródła wyróżnianych jest 6-17 gatunków paulowni. W Polsce najpopularniejsza jest paulownia puszysta (Paulownia tomentosa).

W swojej ojczyźnie paulownia puszysta dorasta najczęściej do 9-21 metrów. Jej nisko osadzona korona jest szeroka i kulista. Liście w kształcie serca mogą osiągać od 15 do 40 cm średnicy. Liście młodych roślin są jeszcze większe, nawet do 60 cm. Kwiaty paulowni, długości 5-6 cm, zebrane są w duże 30-40 centymetrowe wiechy wyrastające na szczytach pędów. Kwiaty mają delikatny, przyjemny zapach i zabarwienie od jasnofioletowego do niebieskiego. Paulownia zakwita na początku maja, jeszcze przed wypuszczeniem liści. Liliowe drzewo, wprost obsypane kwiatami, wygląda imponująco. Jesienią ozdobą są owalne owocostany, wielkości orzecha laskowego, pozostające bardzo długo na roślinie. Owoce zawierają dużo drobnych nasion rozsiewanych przez wiatr.

Niezwykłą cechą paulowni jest jej niesamowicie szybki wzrost . Na optymalnych stanowiskach, w Chinach i Japonii, roślina może osiągnąć ponad 5 metrów wysokości w pierwszym roku i urosnąć kolejne 2-3 metry w drugim roku. Po 4 latach osiąga 10 metrów wysokości i ponad 20 cm średnicy pnia. Z wiekiem wzrost jest coraz wolniejszy. Jak na szybko rosnące drzewo paulownia jest wyjątkowo długowieczna – może żyć 80-100 lat.

Tradycja/kultura:
Chińczycy od wielu wieków sadzili paulownie niedaleko domów, aby przyciągnąć szczęście. Jedynie na paulowni siadał mityczny ptak Feniks. Co ciekawe paulownia ma zdolność odradzania się z korzeni, po ścięciu lub spaleniu. W tradycji japońskiej, po narodzinach dziewczynki sadzono paulownie. Gdy dziewczyna wychodziła za mąż, ścinano drzewo i wyrabiano z niego skrzynie na posag.

Inne zastosowania:
Drewno paulowni jest wykorzystywane do wytwarzania mebli i wielu innych przedmiotów. Z niego zrobiony jest tradycyjny japoński instrument cytra koto.